Josien de Geus laat steeds meer kleur toe in haar mysterieuze werk. Vroeger maakte de Haagse voornamelijk schilderijen in zwart, wit en grijs, met hier en daar een zweem van een kleurtint. Maar in een nieuwe serie van vijf forse doeken (180 x 130 cm) met wolkenluchten, die te zien zijn op een groepstentoonstelling in de Haagse Kunstkring, lijkt het alsof de zon doorbreekt.
[img_assist|nid=288|title=|desc=|link=none|align=none|width=600|height=443]
De weldadige luchtpartijen ontstijgen welhaast de afmetingen van het doek. De afbeeldingen willen de kadrering doorbreken. Bij een van de schilderijen voel je je als beschouwer staande op een hoge berg terwijl je uitkijkt over een dal vol duister dreigende wolken. Een ander doek geeft het gevoel dat je met een vliegtuig door de wolken breekt. Er gaat een wervelende beweging uit van de magische olieverfschilderijen van Josien de Geus. ”Mijn uitgangspunt is altijd het willen creëeren van een bewegingsonscherpte, gericht op het fotografische. Ik ben begonnen met schilderijen in zwart-wit. Het ging mij erom wat er uit de verf ontstond en de associatie die een beeld kan oproepen. Ik koos bewust voor zwart-wit, heel basaal. Ik ben ooit begonnen met beeldhouwen en het maken van installaties. Toen ik ging schilderen vond ik het moeilijk om met kleur om te gaan. Daarom ben ik bij het begin begonnen, zoals ik dat zie, met zwart, wit en grijs. Mede omdat ik erg van zwart-wit fotografie hou.” In het vroegere werk van De Geus viel een fascinatie voor het bewegende beeld van film samen met een voorkeur voor het statische fotografische beeld. Het waren mysterieuze schilderijen die je het gevoel gaven te kijken naar een bevroren frame, een in onscherpte gevangen beweging uit een film waarvan de context onbekend is.
In haar atelier, waar het invallende zonlicht speelt met de dimensies van haar schilderijen, ligt op een tafeltje een boek over Gerhard Richter. De Geus maakt er geen geheim van dat de Duitse schilder, bekend van ondermeer vervaagde landschappen, van invloed op haar is. ”Toen ik zijn werk voor het eerst en vanaf enige afstand zag, dacht ik dat het grote foto’s waren. Toen ik dichterbij kwam ontdekte ik de tinteling van de verf op het doek. Prachtig en ontzettend fascinerend.”
De wolkenluchten die Josien de Geus maakt, mogen dan misschien een beetje schatplichtig zijn aan het werk van Richter, maar haar doeken staan wel ver af van de traditie van de grote klassieke landschapschilderijen van Mesdag, Turner of Delacroix. “Toen ik pas begon met de wolkenluchten dacht ik oh jee ik word een Hollandse Meester”, lacht De Geus die voor de serie wolkenluchten besloot om kleur toe te laten in haar werk. De reeks kan gezien worden als een studie in kleurtonen. Van zwart met wat vaal groen naar rode tinten in een grijze hemel naar koel hemelsblauw en warm oranjegeel. Het is aangenaam wegdromen bij deze toch tamelijk abstracte schilderijen die eigenlijk niet los van elkaar gezien mogen worden. Gevoelsmatig is er een onderliggend verband en vormen de vijf doeken een meditatieve eenheid. “Men voelt zich er heel prettig bij, zo begrijp ik van de reacties die ik op de wolkenluchten krijg”, vertelt Josien de Geus. ”Men vindt de beelden heel atmosferisch. Dat vind ik leuk om te horen, omdat veel van mijn andere schilderijen vaak zo weerbarstig zijn.” De Geus vertelt dat ze voorheen haar schilderijen maakte uit een samenstelling van verschillende beelden of standpunten die gebaseerd waren op de montagetechniek die in film en video wordt gehanteerd. “De serie wolkenluchten is op een bepaalde manier ook samengesteld omdat ik vaak zelfgemaakte foto’s van wolken gebruik als aanleiding, of om richting te geven aan het beeld. Ik doe onderzoek naar en werk met fotografie en video. Tot op heden heb ik alleen met schilderijen geëxposeerd, maar dat zou in de toekomst wel eens kunnen veranderen.”
Haagsche Courant 2003.