Lau Nau: “We hebben allemaal iets nodig waar we plezier in hebben.” (2008)

De muziek van de Finse zangeres Lau Nau is mysterieus en vredig. Zij is een natuurtalent, een idot savant. Haar muziek, waarin elementen uit folk, psychedelica en etnische muziek terug te vinden zijn, heeft een sprookjesachtige verbeeldingskracht. Het is vrije muziek, muziek zonder regels.

Foto © Lau Nau

De muziek van de Finse zangeres Lau Nau is mysterieus en vredig. Zij is een natuurtalent, een idot savant. Haar muziek, waarin elementen uit folk, psychedelica en etnische muziek terug te vinden zijn, heeft een sprookjesachtige verbeeldingskracht. Het is vrije muziek, muziek zonder regels.

Foto © Lau Nau

Met wel vijftig instrumenten, waaronder speelgoed en gevonden voorwerpen als glas en blik, improviseert ze haar betoverende liedjes, zoals te horen op haar recente, tweede CD Nukkuu (Fins voor slaap). Lau Nau is een van de interessantse exponenten van de bloeiende Finse freakfolk-scene. Ze maakt soms ook deel uit van groepen als Avarus en Kiila. Een paar weken voor haar optreden tijdens State X New Forms in Den Haag, mailde ik een aantal vragen aan de als Laura Naukkarinen in 1980 geboren muzikante die met haar partner, muzikant Antti Tolvi en hun baby in Västanfjärd woont.

Waar ben je en kun je een beschrijving geven van de omgeving?
“Ik woon op een tamelijk groot eiland aan de zuidwestelijke kust van Finland. Om mijn huis is een dennenbos en de zee is dichtbij. Het dorp vlakbij was in de negentiende eeuw een haven waar schepen werden gebouwd.”
Is de natuur een bron van inspiratie voor je muziek en wat zijn andere dingen die je inspireren?
“Ik vind het moeilijk om te zeggen of de natuur mijn muziek beïnvloedt of niet. Ze inspireert soms wel mijn teksten, maar ik beschouw mijn muziek niet als direct verbonden met de natuur. Ik vind veel inspiratie in de verschillende geluiden die ik om me heen hoor, maar ook bij andere muzikanten en geluidskunstenaars, in films en boeken… En emoties zijn een belangrijke bron van inspiratie, een Lau Nau-liedje kan niet zonder.”
Waar gaat Lau Nau over? Wat is je muzikale filosofie?
“Wat betreft het maken van mijn muziek heb ik een sterke DIY-filosfie. Ik vind dat iedereen die muziek wil maken dat ook moet doen. We hebben allemaal iets nodig waar we plezier in hebben, iets wat van jezelf is. Tijd is kostbaar, die zou niet verspild moeten worden aan zaken die niets voor je betekenen.”
Je muziek is erg vrij en sfeervol, maar een aantal van je stukken lijken de liedjesvorm als basis te hebben. Beginnen je composities met een tekst of met improvisatie?
“Het begint meestal met improvisatie. Ik heb wel geprobeerd om eerst de tekst te schrijven, maar uiteindelijk wordt die dan toch niet gebruikt. In mijn composities, die bestaan uit verschillende opgenomen improvisaties, zoek ik altijd wel naar een sterke melodie, want het moet niet te abstract worden.”
Je maakt gebruik van een groot instrumentarium bestaande uit gewone instrumenten als gitaar, percussie en electronica, maar je gebruikt ook speelgoedinstrumenten en objecten die we doorgaans niet met muziek in verband brengen. Kan praktisch alles gebruikt worden voor jouw muziek?
“Ik ben ooit begonnen met het verzamelen van objecten waarmee je geluid mee kunt maken, die verzamelwoede houdt nooit meer op. Ja, praktisch alles is bruikbaar. Toen ik zestien was maakte ik een van mijn eerste opnamen, gebaseerd op een kapotte CD die ik afspeelde. Daarbij gebruikte ik kastdeuren en een trap als drums, terwijl ik erbij zong door een gitaarversterker. Het klinkt best wel stom, maar het werkte wel. Ik werk ook met field recordings en ik hou er ook van om muziekinstrumenten uit alle windstreken te gebruiken in mijn muziek.”
Je nieuwe album Nukkuu is erg vredig, dromerig en sereen. Is dat een afspiegeling van de omstandigheden waarin je leeft en je recente moederschap?
“Ja, het is waar, Nukkuu is zeer vredig. Ik wilde dat het als een droom was, een droom die steeds dieper en dikker werd. Maar het verhaal achter de plaat is minder dromerig. Op een bepaalde manier leefde ik heel rustig ver weg van de grote stad, met een baby die veel sliep. Het voelde bijna alsof de buitenwereld me vergeten was. Het was een gevoel van isolement, op zowel een goede als slechte manier. Aan de andere kant was het leven ook erg hectisch. Er was weinig tijd om muziek te maken. Ik was net moeder geworden, we waren veel op reis en we verhuisden van de stad naar het platteland. Dat hectische gevoel wilde ik niet in de muziek hebben.”
Heb je een verklaring voor al die nieuwe muziek uit Finland van de laatste vijf, zes jaar? Het lijkt wel of er een hele generatie van vrije, inventieve muzikanten is opgestaan. Zit er wat vreemds in de lucht of het water bij jullie?
“Ha ha, we zijn gewoon een groep vrienden die het leuk vinden om met elkaar muziek te maken. Maar bedankt dat je vraagt of er wat raars in het water zit. Ja, de Baltische Zee is dermate vervuild dat ik erom moet huilen.”
Werk je nog steeds samen met de zangeressen Islaja en Kuupuu? En met welke andere groepen ben je actief?
“Door de verhuizing en het lieve familieleven speel ik minder met andere bands dan voorheen. Maar ik werk nog wel met Islaja en Kuupuu onder de naam Hertta Lussu Ässä en we hebben onlangs nog een optreden in Parijs gedaan. Lau Nau is eigenlijk ook een band, want voor optredens en opnames doet mijn partner Antti Tolvi vaak mee. Een ander samenwerkingsverband is de groep Maailma, met twee muzikanten uit Stockholm; Matti Bye en Kristian Holmgren. We maken live soundtracks voor films, samen met een geweldige violiste genaamd Lotta Johansson. De muziek van Hertta Lussa Ässä en Maailma is volledig geïmproviseerd. Ik vind het fijn om met anderen te spelen en niet altijd maar alleen. Het is een manier om plezier te hebben én meer te leren over muziek.”

Het email-interview vormde de basis voor een artikel in AD Haagsche Courant, december 2008.