Het retrofuturisme van Ladytron (2001)

Daniel Hunt was nog niet geboren toen zijn favoriete band aller tijden, Shocking Blue met Venus de Amerikaanse hitlijsten bestormde.  Danny houdt van Venus, maar het is niet zijn lievelingsnummer van de legendarische Haagse beatgroep rond Robbie van Leeuwen en Mariska Veres. Send Me A Postcard , fluistert de 26-jarige muzikant en grafisch vormgever uit Liverpool vol ontzag.

Foto © Michel Linssen

Hij pakt de hoes van 604, het debuut van zijn groep Ladytron, en wijst de titels aan die geïnspireerd zijn op Shocking Blue. Twee, drie, wel vier songs wijst hij aan. En iedereen maar denken dat Ladytron een retro jaren-80 bandje is. "Wat me aantrekt is de duisternis in de liedjes van Shocking Blue. Ik geloof dat ze weinig grote akkoorden in majeur gebruikten." Hunt vertelt dat hij overweegt om Robbie van Leeuwen te vragen om de tweede Ladytron-cd te produceren. "Oh…he’s a grumpy old man who’s only interested in money?", herhaalt hij mijn opmerking over de componist van Venus en voegt er zelf aan toe: "En is die zangeres, is die niet een beetje dik geworden?"

Ladytron is een van de hotste nieuwe groepen van dit moment. Nog voor de cd 604 verscheen, en louter op kracht van twee singles die in Engeland hoge ogen gooiden, werd het kwartet uit Liverpool een gouden toekomst voorspeld. Een toekomst die vreemdgenoeg in het verleden ligt, want Ladytron wordt vooral aangemerkt als een retrofuturistische band die muziek zou maken zoals die twintig jaar geleden voorspeld werd voor het jaar 2000. Ladytron, dat naast Hunt bestaat uit de eveneens toetsen spelende Reuben Wu en de zangeressen Mira Aroyo en Helen Marnie, denkt daar heel anders over.

Mira Aroyo: "We zijn niet begonnen met de intentie om een retroband te worden, maar het maakt ons niet uit als men Ladytron om die redenen leuk vindt." Danny Hunt: "We maken nu eenmaal gebruik van meer dan twintig jaar oude instrumenten. De synthesizers die wij gebruiken konden we heel voordelig kopen omdat destijds die analoge geluiden nog niet populair waren in dance. Er staan een paar tracks op onze cd die beïnvloed zijn door de muziek uit de vroege jaren tachtig, maar ik denk dat 80% van de songs moeilijker te classificeren is. We houden nu eenmaal van die oude synthesizergeluiden, maar onze songs zou je ook akoestisch kunnen uitvoeren. Het zijn uiteindelijk gewoon popsongs."

Ladytrons 604 is een verslavend plaatje. Het kwartet lijkt de geheimen van een pakkend deuntje te kennen. Liedjes als Playgirl, Another Breakfast With You en He Took Her To A Movie hebben de juiste hooks, refreintjes en geluiden om zich onmiddellijk vast te bijten in het geheugen. Het zijn instant pop classics die nergens en toch weer overal (Kraftwerk, Human League, Visage, Suicide, Soft Cell, Stereolab etc.) aan doen denken. Maar waar veel bandjes die de jaren tachtig als uitgangspunt nemen, zoals Daft Punk en Les Rythmes Digitales, hun muziek oppoetsen en gladstrijken, is de sound van Ladytron direct, hard en zelfs agressief te noemen. De muziek van 604 is grimmig en sinister en staat in een mooi schril contrast met de dromerig klinkende zang van Mira Aroyo en Helen Marnie, die voor een onderliggende spanning zorgt.

Danny: "Onze productie is erg direct en rauw, dat leek ons het meest natuurlijk zonder dat het voorop gesteld was. We wilden in ieder geval niet klinken als een productie van twintig jaar geleden. De contrasten zijn fijn, ze geven de cd schaduw en licht. Playgirl is welhaast klinisch terwijl de nummers die ervoor en na komen chaotisch zijn. De teksten moesten vaag zijn."

Mira: "Het zijn snapshots. De omstandigheden en de omgeving waarin de teksten geschreven zijn, waren bleek en grauw. Het oude Liverpool, omgeven door herrie." Danny: "Je moet na iedere tekstregel er een regel wit bij denken zodat je er zelf betekenis aan kunt geven. Ik houd niet van songteksten die te specifiek zijn."

‘Playgirl, why are you dancing when you could be alone (…) Northern lights catch you coming down/Sleep your way out of your home town’ (Playgirl)

Gaat Playgirl dan niet over een triest meisje dat haar eenzaamheid probeert te vergeten met dansen en pillen?
Danny: "Zo ontstond het wel, maar het gaat meer over het feit dat Liverpool de laatste jaren leegloopt. Het lijkt wel of er een exodus aan de gang is, iedereen verhuist naar Londen of Brighton. Maar Playgirl is meer geïnspireerd op een documentaire over een stel Russische tieners. Er was een meisje van een jaar of vijftien met zes broers en zussen en haar enige ambitie was om eenzaamheid te vinden. Men ziet Playgirl als een commentaar op de clubcultuur, maar dat is het niet. De ironie wil dat je het wel zo kunt bekijken. Muzikaal is deze cd als een fruitblender. We hebben er van alles ingegooid en het komt eruit met een bepaalde smaak, maar het bevat geen grote individuele brokken… en … ik melk deze metafoor nu helemaal uit.. er blijven geen specifieke ingrediënten over. Uiteindelijk heeft de muziek één bepaalde smaak die veel contrasten bevat."

De Ladytron-sound is moeilijk te benoemen. De band klinkt in ieder geval niet Engels, eerder Europees. De groepsleden hebben verschillende achtergronden. Reuben Wu is weliswaar net als Danny Hunt in Liverpool geboren maar Wu’s ouders komen uit Hongkong. Helen Marnie is Schots terwijl Mira Aroyo oorspronkelijk uit Bulgarije komt.

Danny: "Al deze geografische bepalingen hebben meer invloed op ons wereldbeeld dan op onze muziek. Ik ben echter blij dat we niet als een Engels bandje klinken."

Mira: "Because we don’t pass the English test."

Danny: "Ik voel me eerder verwant aan de Europese poptraditie en het aardige is dat de pers in Europa, maar ook die in Amerika, ons beter begrijpt dan de Engelse media."

Mira: "Of we in Engeland gehyped worden? Dat denk ik niet. Onze eerste twee singles zijn door de New Musical Express uitgeroepen tot ‘single of the week’, maar dat gebeurde op kracht van de muziek. Het is niet zo dat we een grote platenfirma achter ons hebben die een hype creëert."
Wat wel een hype is, nu de jaren zeventig uitgekauwd zijn, is de overdreven aandacht die de popmuziek uit de eerste helft van de jaren tachtig momenteel krijgt. In sommige kringen wordt de muziek van Ladytron aangemerkt als retro-futurisme; muziek die twintig jaar geleden omschreven werd als de stijl voor het jaar 2000.
Myra: "Dat imago wordt ons opgedrongen."

Danny: "De meeste dingen die twintig jaar geleden voorspeld werden, zijn niet uitgekomen. Andere dingen weer wel en je kunt erover argumenteren dat onze muziek en die van Daft Punk destijds geanticipeerd werd voor de toekomst. Het is realiteit geworden, net als de vormgeving uit de jaren zeventig al vooruit wees naar bijvoorbeeld het ontwerp van de I-Mac. In sommige gevallen is de toekomst precies zo geworden als men zich die had voorgesteld."
Zijn er artiesten waar jullie je verwant mee voelen?
Mira: "Voor mijn gevoel staan we heel ver van alles af, maar we worden vanwege ons geluid met van alles en nog wat vergeleken. Ik luister veel naar Peaches en …"

Danny: "Ja, Peaches en andere muziek uit Berlijn, maar ook veel mainstream pop zoals Sugababes. Die single was zo geweldig! Ik vind het jammer dat veel mensen hun neus ophalen voor popmuziek terwijl ik Christina Aquilera een stuk subversiever vindt dan Limp Bizkit. Ik wil ook dat onze muziek als pop gezien wordt en ik geloof dat Playgirl een heuse hit zou kunnen worden. Het is misschien een beetje een weird liedje, maar het klinkt onschuldig genoeg om de gemiddelde radioluisteraar te kunnen raken."
Ladytron is een band met twee jongens en twee meisjes, de vergelijking met The Human League als ultieme synthipop-act uit de vroege jaren tachtig, is makkelijk gemaakt. Maar waarmee wordt Ladytron liever vergeleken, met The Human League of met ABBA? Mira en Danny in koor: "ABBA."

musicmaestro.nl 2001