Dick Verdult en de exploitatie van de geografische underdog (1992)

Als een festival voor te stellen is als een dorp, mag Dick Verdult van het Instituut voor Betaalbare Waanzin dan de dorpsgek van het Film Festival Rotterdam genoemd worden? Verdult lacht, maar formuleert bedachtzaam: “Een dorpsgek denkt dat hij zelf heel normaal is en wij zijn er ons van bewust dat wat we doen niet normaal is, maar we pakken het wel serieus aan.”

Als een festival voor te stellen is als een dorp, mag Dick Verdult van het Instituut voor Betaalbare Waanzin dan de dorpsgek van het Film Festival Rotterdam genoemd worden? Verdult lacht, maar formuleert bedachtzaam: “Een dorpsgek denkt dat hij zelf heel normaal is en wij zijn er ons van bewust dat wat we doen niet normaal is, maar we pakken het wel serieus aan.”

Vanavond worden in het kader van het ‘trash’-programma in Tejatro Popular de eerste twee afleveringen van het videomagazine G-force Network gepresenteerd. Geen film, geen televisie en beslist geen videokunst. Dit brutale magazine biedt een keur aan onderwerpen en disciplines van buiten de Randstad. Het Instituut voor Betaalbare Waanzin huist in Eindhoven en ‘G-force’ staat voor de kracht van de zachte G. “Het gaat ons om de exploitatie van de geografische underdog”, zegt Verdult. Het videowerk van het collectief rond Verdult (37) doet soms sterk denken aan de tijden van BG-TV, een baanbrekend VPRO-programma waar festivaldirecteur Emile Fallaux ooit de drijvende kracht van was.

Maar de eerste verrichting van het bizarre Eindhovense instituut was vorig jaar al op uitnodiging van Marco Muller in Rotterdam te zien (de film Good Morning Mrs. Kisses gebaseerd op werk van Jane Bowles). Naast film en video biedt het instituut ook een absurde muziekgroep (The Parking Brothers), een theatergroep (Brado-dramax), een extreme ‘drive-in show’ (Mix-A-Matose) en een grensverleggende multimedia-show (Hiroshima Lightshow). “G-force Network is trash te noemen in de zin dat we allerlei stijlvormen gebruiken en we ons aan geen enkele conventie storen”, zegt Verdult. Trash is het ook gezien de kosten. De productie van de hoofdzakelijk uit eigen middelen gefinancierde videoprogramma’s (die vier à vijf keer per jaar moeten gaan verschijnen) kost gemiddeld drieduizend gulden. De tapes daarvan gaan in de winkel (de betere platen- en videozaken, maar als het aan Verdult ligt ook de pompstations) vijftien gulden per stuk kosten. Verdult: “Het zijn bij wijze van spreken homemovies van mensen zonder home.”
Over de onderwerpkeuze kan Verdult kort zijn. ”Er zit geen lijn in, het kan over van alles gaan. Het is maar net wat er in ons opkomt.” De eerste aflevering van G-force Network, getiteld One people, one nation, wan smaak bevat items over UFO-waarnemingen, gekrakeel rond een door Le Corbusier gebouwd pand in Eindhoven dat momenteel dienst doet als mortuarium, nep-Afrikaanse shamanen, Nana Mouskouri en een medische Top 10 à la Countdown. De grens tussen realiteit en fictie is daarbij uiterst vaag.
“Ja, je vraagt je af wat voor lui dat zijn die dit maken en of het allemaal echt is. We parasiteren allereerst op verschijnselen die zich met name in Eindhoven voordoen”, verklaart Verdult. “Die verschijnselen willen we naar onze hand zetten, ondermijnen of er fictie aan toevoegen .”

Haagsche Courant/Rotterdams Dagblad, januari 1992