“Ik ben altijd een dromer geweest, een escapist. Toen ik ontdekte dat ik talent had voor muziek en daar misschien wel van zou kunnen leven, was dat het beste voor mij”, zegt Martin Phillipps van The Chills, een van de vele nieuwe popgroepen uit Nieuw-Zeeland.
Nieuw Zeeland de nieuwe hype? Nee hoor, groepen als The Verlaines, Sneaky Feelings, Tall Dwarfs, The Orange, The Bats en The Chills slingeren hun platen — die overigens allemaal op het plaatselijke label Flying Nun verschijnen — niet de wereld in met door veel geld gesteunde promotiecampagnes. Wars van alle trends, is de muziek van het leeuwendeel van de Nieuw-Zeelandse groepen eerder van een tijdloze kwaliteit. De internationale muziekindustrie lijkt van het bestaan van dit land niet te weten. Voor het noemen van een bekende Nieuw-Zeelandse groep moeten we tien jaar terug om er een te vinden: Split Enz. Door het ontbreken van een marktgerichte platenindustrie is artistieke vrijheid op het eiland nog een gemakkelijk te verwerven recht. Die artistieke vrijheid uit zich in een speelse onbevangenheid die mooie vruchten afwerpt. The Chills bijvoorbeeld, vlaggenschip van Flying Nun, is een van de meest frisse en origineelste popgroepen van de laatste jaren. Zanger, gitarist en componist Martin Phillipps heeft de gave om ‘klassieke drie-minuten popsongs’ te schrijven. Phillipps (23) is een bedachtzame, introverte jongen, tikje wereldvreemd, maar wel heel zelfverzekerd. Hij weet precies wat hij met The Chills wil. Het verhaal hoe hij in de muziek verzeild raakte is het meest gehoorde relaas in de rockgeschiedenis.
Phillipps: “Ik zag een plaatselijke groep spelen in een heel kleine zaal en het was zo prachtig om eens echt mensen muziek te zien maken, dat ik meteen een gitaar kocht. Dat was in 1978, een spannende tijd met The Sex Pistols. Het belangrijkste was dat je merkte dat muziek maken eigenlijk heel makkelijk was. Mijn eerste bandje was The Same, een schoolpunkbandje dat dingen als Louie Louie speelde. Uit die groep is langzamerhand The Chills ontstaan. Daarvoor luisterde ik naar Bowie, The Beatles, Stones, Doors, het gebruikelijke. Ja, ook wel psychedelische muziek, hoewel ik me daar niet door wilde laten beïnvloeden, maar dat is wel gebeurd. Mijn favoriete songschrijvers zijn Randy Newman, vanwege zijn teksten, Lennon & McCartney en Syd Barrett.”
The Chills zijn niet voor één gat te vangen. Er is geen sprake van een typische Chills-sound en niet één nummer klinkt als het andere. Kom daar maar eens om in deze pre-fab dagen van Spandau Ballet en A-Ha. Een gemiddelde Chills-song is tamelijk traditioneel opgebouwd uit een speels maar pakkend themaatje, een paar intrigerende coupletten tekst en een na één keer al mee te zingen refrein. Zoemende orgeltjes en rafelig klinkende gitaren zorgen er voor dat het spannend blijft. Van The Chills verschenen sinds het debuut in 1980 slechts achttien nummers verspreid over singles en EP’s. Tot voor kort moeilijk verkrijgbare juweeltjes, omdat de distributie vanuit Nieuw Zeeland niet optimaal was. Daar komt verandering in, want alle Flying Nun-platen worden in het vervolg via Rough Trade in Engeland gedistribueerd. Vorig jaar verscheen de compilatie-lp Kaleidoscope World, waarop het vroege werk van The Chills verzameld is.
Dat The Chills de groep van Martin Phillipps is, blijkt als we weten dat de groep waarmee hij nu Europa aandoet inmiddels al de tiende samenstelling is. “Muzikanten gingen vaak weg omdat ze elders verplichtingen hadden en daarnaast werden The Chills steeds beter en speelden er mensen mee die muziek voor hun lol wilden maken en zich niet realiseerden dat het een carrière moest worden.” Voor Martin Phillipps is The Chills het op één na beste wat hem kon overkomen. “Ik ben altijd een dromer geweest, een escapist. Dus toen ik ontdekte dat ik talent had voor het schrijven van muziek en daar misschien van kon leven, was dat, als ik dan toch op deze planeet vastzit, het beste voor mij.” Op de nieuwe Chills-single The Great Escape rekent Phillipps af met zijn escapistische voorkeur. “Ik heb veel kritiek gehad op de eerste singles Rolling Moon en Pink Frost. De teksten zouden te kinderlijk zijn, maar ik hoopte dat men dat zou weten te waarderen, want het heeft natuurlijk een diepere betekenis. Nu heb ik besloten meer duidelijkheid aan mijn teksten te geven. Ik bekijk ze van alle mogelijke kanten, zodat ik ze met alle overtuiging kan zingen. Dus geen referenties meer naar dagdromen. Op een bepaald moment realiseerde ik me dat ik een escapist ben en toen schreef ik The Great Escape, de ultieme vluchtsong. Vroeger wilde ik altijd dat een ruimteschip mij zou oppikken en meenemen…ik hoop dat het nog eens gebeurt. Maar dagdromen is niet langer genoeg voor mij, het moet echt zijn.” De andere kant van deze opmerkelijke Chills-single is I Love My Leather Jacket, dat inderdaad gaat over het leren jack dat Phillipps als een relikwie om zijn schouders heeft hangen. “We hadden ooit een drummer, Martin Bull, die overleden is aan leukemie en hij heeft mij zijn leren jack nagelaten. Ik voel die jas als een verantwoordelijkheid en ik wilde al heel lang iets over hem kwijt. Nu heb ik alle sentiment en gevoelens verborgen in een soort Gary Glitter-nummer, zodat het voor de mensen die er niets van weten toch gewoon een goede popsong is.”
Phillipps heeft het voornemen om nu eindelijk het eerste album te gaan opnemen. Materiaal genoeg. “Er zijn zo’n zestig nummers af en ik heb nog zo’n honderdvijftig basisideeën voor songs op band staan. Ik wil dit jaar dan ook tenminste twee elpees maken, want ik moet van die last van mijn schouders af.”
Zoals gezegd zijn The Chills slechts het topje van de ijsberg. De ene na de andere interessante of lollige groep meldt zich. Europa heeft eindelijk Nieuw Zeeland ontdekt. Opvallende geluiden zijn er van The Verlaines, een trio rond Graeme Downes. Een componist met een universitaire graad in de muziek die een passie voor gammele gitaartjes koppelt aan innoverende arrangementen voor cello en Franse hoorn, zoals te horen op het boeiende album Hallelujah All The Way Home. Tall Dwarfs is de naam waarachter Chris Knox en Alec Bathgate — twee sleutelfiguren van de Dunedin-scene – schuilgaan. Tall Dwarfs is een esoterische vergaarbak met gevoel voor humor. That’s The Short And Long Of It heet hun aanstekelijke elpee. Sneaky Feelings, ook uit Dunedin, is net als The Chills een klassieke popgroep. Prachtige melodieën met vocale harmonieën. De nieuwe single Better Than Before heeft iets Beatlesks. Veelbelovend klinkt ook de mini-elpee van The Orange, maar Martin Phillipps weet te melden dat die groep niet langer bestaat. Het zelfde gaat op voor The Doublehappys en Bird Nest Roys. Helaas, maar met inmiddels ruim honderd uitgaven blijft Flying Nun Nieuw-Zeelands talent aanboren. Goblin Mix, The Able Tasmans, The Fold, The Bats, Look Blue Go Purple en de Eric Glandy Memorial Big Band dienen zich al aan.
Haagsche Courant, februari 1987
PS. maart 2009
Met drie covers, waaronder twee van Pink Frost, is de muziek van The Chills goed vertegenwoordigd op Not Given Lightly: A Tribute To The Giant Golden Book Of New Zealands’s Alternative Music Scene, een 2-cd set uitgegeven door Morr Music. Genoemd naar een song van Chris Knox, veteraan van de Dunedin-scene, bevat deze compilatie coverversies van al dan niet en min of meer bekende liedjes uit de hoogtijdagen van de Nieuw-Zeelandse alternatieve rockmuziek. Hippe hedendaagse bandjes uit de Morr-stal, zoals Lali Puna, Tarwater, Borko, American Analog Set en Sin Fang Bous interpreteren werk van The Verlaines, The Bats, Tall Dwarfs en The Clean.
Zie ook The Chills met Pink Frost, live 1988: http://www.youtube.com/watch?v=CAcZtIwnOXs&feature=related