In maart 1971 was ik bijna dertien jaar en Yoko Ono achtendertig. Ik wist niet goed wat ik van Yoko moest vinden. Enerzijds vond ik haar een enge heks, die volgens boze tongen verantwoordelijk was geweest voor het einde van The Beatles. Goedgelovig als ik destijds was, geloofde ik die kwaadsprekers in de muziektijdschriften. Anderzijds fascineerde die Japanse vrouw me, niet in de laatste plaats door enkele foto’s die ik van haar had gezien in de Muziek Expres, foto’s van Yoko in heel strakke hot pants. Ja, het was een verwarrende periode voor me, niet alleen wat betreft een wereld zonder The Beatles. Wat de Fab Four als soloartiesten uitspookten, was moeilijk voor me te bevatten. Paul en Ringo, de heren Judas en Onbenul, interesseerden me niet en hoewel hun baarden me tegenstonden had ik Lennon en Harrison uitgekozen om te blijven volgen. Ik kocht trouw hun singles. George had altijd wel aardige songs als flipside, maar bij de singles van John kreeg je er altijd een liedje van Yoko bij op de achterkant. Nou ja! Waar was dat nu goed voor, dat rare mens kan toch niet zingen? Neem nu Who Has Seen The Wind, de B-kant van het Johns briljante faux-gospel Instant Karma (1970). Het folkachtige deuntje, een soort kinderliedje, met Yoko’s bibberstem, was me een gruwel. Toen ik het gisteren weer opnieuw luisterde, voor het eerst in ruim veertig jaar, vond ik het wel wat hebben. Zal je altijd zien. Mild met de jaren.
Terug naar maart 1971, ik was al bijna dertien, weet je nog? Ik kocht Power To The People van John Lenin. Nu bezien is het een draak van een nummer, maar destijds, tijdens mijn eerste politiek ontwaken (ik had me voorgenomen om later, als ik groot was, op de CPN te gaan stemmen), achtte ik het ernstig relevant en daarbij vond ik Johns stelling heel wat stoerder dan een kleffe bed-in voor wereldvrede. Het was overigens de laatste single die ik kocht van John. Een paar maanden later namelijk verscheen Imagine. De songtekst ervan stond afgedrukt in de Muziek Expres en na bestudering met behulp van een Prisma woordenboek moest ik wel tot de conclusie komen dat Imagine inhoudelijk een afgrijselijk gedrocht was. Power To The People had tenminste nog een soort van opruiende tekst en een ondoordringbare muur van gitaren, drums, piano (Yoko’s eenvingersysteem), koorzang en scheurende saxofoon. Ach ja, het begrip tenenkrommend kende ik nog niet, wist ik veel. Maar als snel draaide ik enkel nog de achterkant, een nummer van die Yoko. Open Your Box zette alles wat ik over popmuziek wist, en waar ik mijn prille leven vanaf 1965 aan had gewijd, aan het wankelen. Het gaf me net zo’n gevoel van opwinding als toen ik voor het eerst Mr Tambourine Man (de versie van The Byrds, mijn allereerste single), I Am The Walrus, Purple Haze of de eerste Led Zeppelin-LP hoorde. Terwijl mijn generatiegenootjes uit de buurt, die veelal de korte broek en de Lego nog niet ontgroeid waren, de The Sweet of Ed & Willem Bever leuk vonden, deed ik me tegoed aan de proto-punkfunk van Open Your Box. Toegegeven, het double entendre van de tekst moet me in eerste instantie zijn ontgaan terwijl ik ook nog niets wist over Yoko’s verleden als fluxus-kunstenaar. Het was de sound die me het kippenvel gaf. Het nummer opent met een black exploitation-basloopje van Klaus Voorman, waarna Lennon met wah wah-gitaar invalt op Jim Gordons spectoriaanse beat. En dan begint Yoko met woordloze keelzang, als een krolse Diamanda Galás. Ze joeg me de stuipen op het lijf, die eerste keer dat ik het nummer hoorde. Maar de groove, hoe gemankeerd die ook mag zijn, gaat meedogenloos voort terwijl Lennon een tweede gitaar overdubt en metalig gekraak en feedback introduceert. Yoko begint steeds orgastischer te kermen. Delay en echo vervormen haar stem dramatisch en de sfeer wordt claustrofobisch en zweterig. ‘Open your box, open your trousers, open your sex, open your legs, open open open open open’. De groove zuigt en schuurt en net op het moment dat je overgeeft aan deze hysterie, zoals ik tijdens al die koortsachtige dagen op mijn jongenskamertje in de lente van 1971, houdt het abrupt op, alsof iemand de stekker van de platenspeler uit het stopcontact haalt. De stilte die dan volgt, vond ik destijds overweldigend. Wow! Wat een spanning, wat een mysterie! Yoko Ono werd in 1971 heel even een van mijn helden – wie had dat kunnen denken. Veel van haar latere werk heeft me nooit echt kunnen bekoren, maar ik heb wel altijd een zwak gehouden voor deze stoere vrouw. Yoko is vandaag, 18 februari 2013, tachtig geworden (happy birthday, Ma’am!). Ter gelegenheid van haar verjaardag luister ik nog een keer naar Open Your Box en ben ik weer bijna dertien.