De kopstoot van Carter The Unstoppable Sex Machine (1991)

Achter de groteske naam Carter The Unstoppable Sex Machine gaan twee timide jongens schuil. Hoewel? Op het podium raggen Jim Bob (tekst) en Fruitbat (muziek) met hun potente mix van trashgitaren en ritmeboxen en zingen ze even spitsvondige als ontroerende teksten over de betrekkelijkheid van het leven. In de beslotenheid van een Amsterdamse hotelkamer is The Unstoppable Sex Machine stil en verlegen. Jim Bob en Fruitbat praten op fluistertoon, alsof ze zich generen voor hun prachtige nieuwe plaat 30 Something. Ik spitst de oren en kan tussen het geklik van ontluchte bierblikjes met moeite enige uitleg over het fenomeen Carter USM noteren.

30 Something, de voortreffelijke opvolger van het vorig jaar verschenen debuutalbum 101 Damnations, is een even grappige als ontroerende plaat. Muzikaal koppelt Carter USM de gitaarpunk van de Buzzcocks aan de gestileerde Fairlightpop van de Pet Shop Boys, daarbij gebruikmakend van tot de verbeelding sprekende samples uit de wereld van film, televisie en amusement. De teksten zijn wat de Engelsen ‘clever’ noemen; spits en satirisch, maar ook realistisch en melancholiek. De eerder genoemde Pet Shop Boys mogen van invloed zijn. Het duo deed niet voor niets – maar toch met een vette knipoog – een cover van Rent.

Jim Bob (Jim Morrison) en Fruitbat (Carter) trekken een blikje bier open als we praten over de verheerlijking van alcohol in de media. De bekende Martini-reclame duikt op in Carters Anytime, Anyplace, Anywhere, terwijl de kansarme protagonist in A Prince In A Pauper’s Grave zijn verdriet wegdrinkt. Hoewel ons dynamische duo niet vies is van een pint, verheerlijkt Carter USM alcohol beslist niet, want als het erop aankomt – zoals in het slotstuk van de plaat – The Final Comedown – stelt zanger Jim Bob verbitterd: ‘…I’m too fucked to drink.’
Jim Bob: ‘Hoewel er maar één song specifiek over alcohol gaat (Anytime, Anyplace, Anywhere – EQ), vloeit er veel drank in andere nummers. Alcohol heeft met ons leven te maken en we zien dat mensen hun vlucht zoeken in drank.”
Anytime… gaat over hoe de reclamewereld alcoholgebruik glamoureus maakt,’ vult Fruitbat aan. “Advertenties doen geloven dat drinken sociaal en gezellig is, maar waar het op uitdraait is dat veel mensen uiteindelijk ’s ochtends al met drinken beginnen om de dag door te komen. Dat soort mensen kennen we persoonlijk. Maar ik denk niet dat alcoholisme in Engeland iets met werkloosheid en armoede te maken heeft. Alcoholisten tref je meer aan in kringen van acteurs, politici, muzikanten en journalisten; mensen die in een wereldje leven waar drank altijd binnen handbereik is.” Inderdaad, we trekken nog maar eens hypocriet een blikje open en proosten op het succes van 30 Something.

30 Something werd eind vorig jaar opgenomen, vlak voor het uitbreken van de Golfoorlog. Dat de eerste single van de plaat, Bloodsport For All, heet, is een toevallige bijkomstigheid, meent het duo, want het nummer gaat niet zozeer over oorlog als wel over de vernederingen die dienstplichtigen in het Engelse leger moeten ondergaan. In verband met de oorlog werd de single door BBC in de ban gedaan.
Jim Bob: “Er zijn meer platen die verboden worden door de BBC en vaak om belachelijke redenen, zoals Give Peace A Chance. Ik kan me voorstellen dat er moeilijkheden zouden komen als The Cure Killing An Arab opnieuw zou uitbrengen. Maar wat erger is, is dat groepen hun naam gaan veranderen om toch vooral maar een hit te kunnen scoren, zoals Bomb The Bass.”
Carter USM vraagt zich af welke songs van 30 Something gespeeld kunnen worden op hun eerstvolgende sessie voor de BBC-radio. “Daar komt eigenlijk niets voor in aanmerking”, zegt Jim Bob. “Want bijna alle songs gaan over de dood of de oorlog. Neem nu Billy’s Smart Circus, dat begint met de regel ‘To die for his mother country isn’t every father’s wish’. We kunnen alleen Anytime...doen, maar dat liedje zijn we zat. Rest The Final Comedown, maar daar zit het woord ‘fuck’ in en dat kan dus weer niet. Er zit niets anders op dan covers te spelen. Wat dacht je van When Two Tribes Go To War?”

Carter USM is een typische Britse groep. Hoewel minder prominent dan op 101 Damnations, gaan veel songs van 30 Something over het leven in het Verenigd Koninkrijk. Denken Jim Bob en Fruitbat dat de rest van de wereld wat aan Carter heeft? “Zo Brits is het toch ook weer niet, dacht ik” mompelt Fruitbat. Jim Bob fronst de wenkbrauwen en zegt dal hij zich wel vragen kan voorstellen over de Londense melodrama’s op 101 Damnations. “Maar de laatste keer dat we in Nederland speelden, waren er helemaal geen vragen over de teksten. Vreemd genoeg houden ze in Engeland van Amerikaanse groepen die weer over typisch Amerikaanse dingen zingen. Ik geloof dat men vooral in Nederland van Engelse muziek en onderwerpen houdt, maar ik geef toe dat enige kennis van de Engelse taal noodzakelijk is om alle woordspelingen in onze teksten te begrijpen. Maar aan de andere kant, wij kunnen nu eenmaal geen teksten schrijven over universele onderwerpen. Waar zou het dan over moeten gaan?”
Vrouwenmishandeling? Want daar gaat het merkwaardige liefdesliedje Sealed With A Glasgow Kiss toch over? Jim Bob: “Ja, maar weet je wel een Glasgow Kiss is? Een kopstoot, zo wordt het in Glasgow genoemd. Men zegt altijd dat Carter USM geen love songs heeft, maar dit is er een, net als Say lt With Flowers, dat over een jonge soldaat gaat die naar het front gestuurd wordt.”

Hoewel de ondertoon van de meeste Morrison/Carter-composities serieus is, speelt humor een belangrijke rol. Humor als wapen en humor als middel ter relativering.

“Humor is het enige wat ons belet zelfmoord te plegen, want sommige liedjes zijn zó serieus, dat ze topzwaar zouden worden zonder humor,” meent Jim Bob. Maar is Carter USM dan bang om verantwoordelijkheid te nemen voor gewichtige onderwerpen als alcoholmisbruik, geweld en mishandeling, politiek, de manipulatie van de consument (Shoppers’ Paradise)?
“Mensen die te serieus zijn, vind ik saai en vervelend,’ meent Fruitbat. “Ja, en als je zo te werk gaat, worden het van die lege statements”, vult Jim Bob aan. “Dan kun je alleen nog maar zeggen dat alles slecht is. Het wordt gepreek. Misschien klinkt het pretentieus, maar ik beschouw onze teksten als poëzie, als kunst. Wat we te zeggen hebben, verpakken we in teksten die je misschien een aantal keer moet horen om ze volledig te begrijpen, maar daardoor krijgt de muziek de meerwaarde.”

‘You win some and you lose some and I’ve lost the will to lose, with my part-time job and my faith in God’ (uit: Falling On A Bruise).

Het meest trieste en ontroerendste nummer van 30 Something is Falling On A Bruise, waarin Carter USM een hopeloze situatie schetst over alles wat er verkeerd kan gaan in iemands leven op het moment dat alles al verkeerd gaat (’the fridge is empty, the walls are damp, there’s no hot water and I look like a tramp’). Als de pastorale muziek langzaam wegsterft, horen we Michael Caine (in de film Alfie) zeggen: ‘…it seems to me that if they ain’t got you one way, they got you another… so what’s the answer, that’s what I keep asking; what’s it all about… know what I mean?’ Fruitbat: “Die sample is bepaald niet als relativerende humor bedoeld. Integendeel, het maakt het liedje nog triester. Het fragment komt uit het laatste stuk van Alfie, een film over een verschrikkelijk zelfingenomen man die vrouwen slecht behandelt, maar zich uiteindelijk realiseert dat je altijd een verliezer bent.”
Jim Bob: “We hebben dat stukje gekozen omdat het precies weergeeft hoe wij over het leven denken. Want, waar gaat het allemaal om? We begrijpen niet wat er om ons heen gebeurt. We snappen niet waarom er oorlogen zijn, we kunnen niet vatten waarom de wereld zo slecht is… De oplossingen liggen toch zo voor de hand, niet waar?”

 Opscene, april 1991